1. GMINNA SZKOŁA ROLNICZA
Administracyjnie należy do gminy Dubiecko. Dubiecko zostało nadane przez Władysława Jagiełłę w 1389r. wraz z trzema innymi wsiami tj. Iskanią, Stopnicą i Ruszelczycami Piotrowi Kmiecie.
O dawnych właścicielach Nienadowej autorzy „Słownika geograficznego Królestwa Polskiego” piszą: „(…) w roku 1588 odstąpił ją Stanisław Stadnicki w zamian za Łańcut Annie Pileckiej, po niej prawem następstwa przeszła ona na Sienińskich a potem dzierżyli ją Derszniakowie, Krasiccy i Dembińscy.”
Aleksander Fredro w swoich pamiętnikach „Trzy po trzy”, pisał: „(…) w nocy o świetle księżyca i w majowej pogodzie tysiąc osiemset dziewiątego ruszyliśmy w dalszą drogę do Nienadowej, do brata pana Wojciecha, pana Antoniego Dembińskiego, byłego oficera z kościuszkowskich czasów. W Nienadowej majętności ojca mojej matki, mieszkali niegdyś rodzice moi. tam pamięć moja błądzi w mgłach dzieciństwa.”
W okresie 20-lecia międzywojennego Nienadowa była ośrodkiem działalności postępowego ruchu ludowego. Strajk chłopski z 1937 r. miał tu szczególnie dramatyczny przebieg, a Nienadowa, Iskań, podobnie jak i pobliska Harta i inne okoliczne miejscowości, były często wymieniane w raportach władz wojskowych, meldunkach policji i sprawozdaniach miejscowej administracji.
Trudno się temu dziwić skoro znaczną część mieszkańców Nienadowej stanowili tzw. małorolni i bezrolni. Podstawowym źródłem dodatkowego zarobkowania był dwór na miejscu i podobne posiadłości w pobliskich wsiach, gdzie za dniówkę ciężkiej pracy w polu płacono 80 gr. podczas gdy np. 1 kg cukru kosztował 1 zł, 1 kg żytniego chleba 30 gr. a za 1 kg mąki pszennej trzeba było zapłacić 40 gr.
Po wojnie w Nienadowej przystąpiono do parcelacji majątku. Zgodnie z „wykazem nabywców rolnych z parcelacji tej majętności”, rozdzielono między służbę folwarczną, bezrolnych i małorolnych znaczną cześć ziemi.
Prace związane z parcelacją zostały ukończone do dnia 4 grudnia 1944 roku. Pozostałą tak zwaną resztówkę o powierzchni 106 ha wraz z parkiem, dworem, zabudowaniami gospodarskimi, oficyną, czworakami, gorzelnią młynem, tartakiem i elektrownią wodną przeznaczono na potrzeby przyszłej szkoły rolniczej.
W 1945 roku wydzieloną pod szkole resztówkę przejął urząd Ziemski. W dotychczasowych pomieszczeniach dworskich opuszczonych przez dawnych właścicieli, zamieszkało kilka rodzin uchodzących z kresów wschodnich i sąsiednich wsi przed terrorystyczną działalnością skrajnych nacjonalistów ukraińskich.
Dopiero 17 października 1947 roku rozpoczęto pracę dydaktyczno-wychowawczą z 45 uczennicami w Gminnej Szkole Rolniczej.
Przez początkowych pięć tygodni nauki w okresie kompletowania kadry nauczycielskiej zajęcia w szkole prowadziło dwoje nauczycieli: Wiktor Miśniakiewicz, który został powołany na kierownika szkoły oraz Maria Bachura.
Przerwa wakacyjna w Gminnej Szkole Rolniczej trwała od 9.VII do 9.VIII 1948 r. Na podkreślenie zasługuje fakt, że w okresie tej przerwy szkoła w dalszym ciągu utrzymywała kontakt ze swoimi wychowankami, organizując w dni świąteczne wspólne wycieczki, wieczorki towarzyskie, naukę śpiewu i recytacji.
Po przerwie wakacyjnej do klasy II- gej zgłosiły się 32 uczennice. Tempo pracy szkoły osłabło. Zajęcia szkolne prowadzono przez trzy dni w tygodniu /wtorek, środa, czwartek/, przy bardzo niskiej frekwencji.
Dnia 7 października 1948 r. Gminna Szkoła Rolnicza w Nienadowej zakończyła swoją działalność. Pogorszenie się frekwencji i brak kandydatów wynikały stąd, że w oczach młodzieży wiejskiej szkoła ta nie dawała możliwości awansu społecznego.
W warunkach istniejącego przeludnienia wsi większość młodzieży wybierała taką szkołę, która otwierała jej perspektywę wyjścia ze wsi bądź zatrudnienia w zawodach pozarolniczych. Z tymi trudnościami spotykały się gminne szkoły rolnicze w całym kraju. Nie ominęły one również szkoły w Nienadowej.
2. ŚREDNIA SZKOŁA ROLNICZA
Wobec narastających trudności trzeba było szukać możliwości uatrakcyjnienia niższych szkół rolniczych. W roku szkolnym 1948/49 zostają powołane 2-letnie średnie szkoły rolnicze.
W Średniej Szkole Rolniczej w Nienadowej rozpoczęto pracę 3 listopada 1948 r. Do klasy pierwszej przyjęto 32 uczniów, a do klasy drugiej 21 uczennic, które w roku szkolnym 1947/48 ukończyły klasę pierwszą Gminnej Szkoły Rolniczej.
Nauczyciele jak i uczniowie, mimo ciężkich warunków w jakich pracowała szkoła, wykazali wiele zapału do pracy. W latach 1948-49 zorganizowano wiele imprez kulturalno – oświatowych, wieczorów poezji, zabaw i festynów, a za pieniądze w ten sposób zgromadzone, sfinansowano wycieczkę do Wrocławia na wystawę Ziem Odzyskanych oraz do Gdańska.
W roku szkolnym 1948/49 szkołę ukończyło 20 absolwentów, a rok później 18-stu.
Dnia 2 lipca 1950 r. szkoła została przemianowana na Państwową Szkołę Praktyków Specjalistów Młodszych Mechaników POM.
Decyzja dotycząca zmiany typu szkoły wynikała z reorganizacji niższego szkolnictwa rolniczego, przeprowadzonej w latach 1949-51, będącej następstwem nowych założeń polityki agrarnej. Podjęto wówczas decyzję o przejściu w rolnictwie na gospodarkę uspołecznioną.
W tej nowej sytuacji średnie szkoły rolnicze, które były nastawione na przygotowanie młodzieży dla potrzeb gospodarki indywidualnej, musiały ulec przekształceniu na szkoły przygotowujące kadry dla państwowych i spółdzielczych gospodarstw rolnych.
3. SZKOŁA PRAKTYKÓW SPECJALISTÓW MŁODSZYCH MECHANIKÓW OBJAZDOWYCH POM
W związku ze zmianą dotychczasowego typu szkoły na Państwową Szkolę Praktyków Specjalistów, kierownictwo szkoły i nauczycieli czekał poważny wysiłek przygotowania się do nowych zadań.
W lipcu 1950 roku przystąpiono do gruntownego remontu budynku szkolnego, a dotychczasowa podworska powozownia i tzw. „krakowska stajnia” zostały przebudowane na warsztaty szkolne przy dużym wkładzie pracy ówczesnego kierownika warsztatów Tadeusza Chuścickiego.
Całością prac związanych z organizacją szkoły kierował Tadeusz Podolski, który został powołany na kierownika szkoły i zajmował się przygotowaniem obiektów, kompletowaniem personelu pedagogicznego i pomocniczego.
Program szkoły obejmował 14 przedmiotów. Prowadzone były również w warsztatach szkolnych zajęcia praktyczne z budowy, obsługi i konserwacji maszyn, urządzeń i narzędzi rolniczych.
Nauka w szkole trwała od połowy stycznia 1951 do 13.08.1951 r. Uczniowie kierowani byli do szkoły przez POM, PGR i spółdzielnie z terenu województwa rzeszowskiego. W szkole znalazła się młodzież wiejska w różnym wieku od 17 do 27 lat. Utworzono dwie równoległe klasy, kl. A liczyła 30-stu uczniów, kl. B 29-ciu uczniów.
Był to okres w którym gospodarstwa uspołecznione odczuwały poważny niedobór kwalifikowanej siły roboczej. W związku z tym do szkoły kierowano obok tych, którzy mieli pewien staż pracy w obranym zawodzie, głównie młodzież, która nie odpowiadała zakładanym kryteriom wieku i praktycznego przygotowania.
4. PODSTAWOWA SZKOŁA MECHANIKI ROLNEJ
Po rozwiązaniu Szkoły Praktyków Specjalistów nastąpiła przerwa w normalnej pracy szkoły na okres od 13.08.1952 r.
Wykorzystano ja na dalszą rozbudowę warsztatów, remont pomieszczeń i wyposażenie szkoły w podstawowy park ciągnikowo-maszynowy.
W tym okresie nastąpiły również dalsze zmiany kadrowe . Odeszli ze szkoły dotychczasowi nauczyciele: Stanisław Bieniek i Jan Podgórski.
Od stycznia 1952 r. podjęli pracę Eugeniusz Tejchman – nauczyciel mechanizacji rolnictwa i elektrotechniki oraz Stanisław Koczera- nauczyciel uprawy roślin, który równocześnie pełnił funkcje wychowawcy w internacie. W czerwcu 1952 r. zatrudniony został Tadeusz Golenia-nauczyciel mechanizacji rolnictwa, a na czas od 1 kwietnia do 30 października -inż. Felicjan Dzierżanowski. Personel administracyjno-usługowy był nieliczny. Szkoła zatrudniała: księgową-sekretarkę Irenę Ner, kucharkę Wandę Paszkaniak, praczkę, dwie pomoce kuchenne oraz intendentkę.
Po 5-cio miesięcznej przerwie w dniu 28.I.1952 r. rozpoczęto naukę w Podstawowej Szkole Mechaniki Rolnej z 37 uczniami. Zadaniem szkoły było przygotować w ramach wąskiej, ściśle określonej specjalizacji monterów maszyn rolniczych.
W tym samym roku 3 marca otwarty został drugi równorzędny oddział monterów ciągników, który stanowiło 36 uczniów przeniesionych tu ze zlikwidowanej szkoły tego samego typu w Lubiążu.
Okres początkowy był bardzo trudny w pracy nauczycieli. Trudności te wynikały już z samego doboru uczniów: duża rozpiętość wieku (od 17 do 35), znaczne zróżnicowanie pod względem przygotowania ogólnego i zawodowego.
Brak było podręczników, jak również odpowiedniej literatury pedagogicznej i zawodowej. Biblioteka szkolna na początku 1952 r. liczyła 1650 woluminów. Księgozbiór ten zgromadzony dzięki przerzutom ze Średnich Szkół Rolniczych w Żurawicy i Łopuszce Wielkiej oraz z Powiatowej Szkoły Przysposobienia Rolniczego w Sieteszy, jak również w drodze własnych zakupów-stanowił mozaikę literatury pięknej, literatury fachowej z zakresu rolnictwa i hodowli zwierząt oraz różnego rodzaju broszur propagandowych-był mało przydatny w szkoleniu mechanizatorów rolnictwa.
Pomimo trudności i niedociągnięć, jakie wystąpiły w pracach szkoły, były to początki krystalizowania się nowej placówki zawodowej dla potrzeb współczesnego rolnictwa. Rozbudowano bazę materialną szkoły, wykonano szereg pomocy naukowych, a mobilizowanie do tych prac uczniów miało nie tylko znaczenie dydaktyczne, ale i wychowawcze.
Absolwentom-zwłaszcza tym, którzy przed dostaniem się do szkoły posiadali pewien zasób umiejętności z zakresu obranej specjalizacji, zdobyte w szkole wiadomości umożliwiły rozpoczęcie pracy w obranym zawodzie. Wielu z nich zostało cenionymi pracownikami mechanizacji rolnictwa. Kilku zostało zatrudnionych w charakterze instruktorów praktycznych zajęć praktycznych szkolenia kursowego na miejscu.
W 1952 r. było w Polsce 30 podstawowych szkół rolniczych, które nie rozwijały się dalej i wkrótce zostały rozwiązane.
Również w Nienadowej Podstawowa Szkoła Mechaniki Rolnej zakończyła działalność 20 grudnia 1952 r.
5. OŚRODEK SZKOLENIA KADR MECHANIZACJI ROLNICTWA
Dnia 12 marca 1952 r. ukazało się zarządzenie Ministra Rolnictwa ustalające sieć ośrodków szkolenia kursowego. Ośrodek Szkolenia Kadr Mechanizacji Rolnictwa w Nienadowej rozpoczął pracę w dniu 2 stycznia 1953 r. z 72 słuchaczami 3-miesięcznego kursu brygadzistów eksploatacji parku traktorowo-maszynowego. Od 15 kwietnia do 17 lipca 1953 r. przeprowadzono jeszcze jeden kurs tego samego typu, a następnie ośrodek prowadził szkolenie traktorzystów na 3-miesięcznych, 6-miesięcznych i 11-miesięcznych kursach. W okresie istnienia ośrodka tj. od 2 stycznia 1953 do 25 września 1958 r. przygotowano do pracy głównie w POM 971 traktorzystów i brygadzistów. Uczestnicy kursów kierowani byli prawie wyłącznie przez państwowe ośrodki maszynowe, które przyjmowały na siebie obowiązek utrzymania uczniów w szkole i zapewniały im zatrudnienie po ukończeniu kursu.
Dzięki znacznym nakładom inwestycyjnym z budżetu centralnego oraz przy dużym zaangażowaniu wszystkich pracowników i młodzieży baza materialna szkoły uległa znacznej rozbudowie.
W 1954 r. wybudowano:
- budynek łaźni,
- murowany budynek internatu koło dworka,
- zakończono budowie kuźni i spawalni,
- na budynku oficyny nadbudowano piętro na pomieszczenia biurowe szkoły,
- dwie szopy narzędziowe przebudowano na hale do zajęć praktycznych.
Utworzony został w warsztatach szkolnych dział obróbki mechanicznej wyposażony w dwie tokarnie, szlifierkę, piłę mechaniczną, wiertarki słupowe i stołowe.
Szczególnie cenną pomoc naukową stanowił w tym czasie aparat projekcyjny przekazany do Nienadowej w 1954 r. z Ośrodka Kadr Mechanizacji Rolnictwa w Komprachcicach wraz z 65-mm filmami instruktażowymi z zakresu budowy i eksploatacji maszyn i ciągników rolniczych.
Zwiększenie zadań dydaktycznych wymagało znacznego wzrostu liczby etatów nauczycielskich i administracyjno- obsługowych. W 1953 r. zatrudnieni zostali: Stanisław Rybczyński – kierownik szkolenia, Edmund Orzechowski i Zdzisław Szczechowicz – nauczyciel mechanizacji, 6-ciu instruktorów do prowadzenia nauki jazdy i zajęć praktycznych, Stanisław Gergont- kierownik administracyjny, Maria Gergont- sekretarka szkoły, pomoce kuchenne, praczki, sprzątaczki, dozorcy, pracownicy zaopatrzenia.
Kursowa forma szkolenia, konieczność koncentrowania się na sprawach dydaktycznych nie sprzyjała prowadzeniu szerszej działalności kulturalno-oświatowej.
6. ROCZNA SZKOŁA ROLNICZA.
W związku z otwarciem od stycznia 1958 r. Rocznej Szkoły Rolniczej i rozwiązaniem Ośrodka Szkolenia Kadr Mechanizacji Rolnictwa, została ograniczona liczba kursów traktorzystów i zaszła konieczność zwolnienia z pracy 11 pracowników pedagogicznych oraz 8 pracowników administracyjno- obsługowych.
W sierpniu 1958 r. na stanowisko kierownika szkoły został powołany Świętosław Bujalski. Oprócz kierownika, w szkole było zatrudnionych 6 nauczycieli i 3-ch pracowników administracyjnych.
Niższe szkoły rolnicze organizowane po 1957 r. miały za zadanie przygotować kwalifikowanych robotników na poziomie brygadzisty i mistrza oraz samodzielnych rolników do prowadzenia indywidualnych gospodarstw rolnych.
Rok szkolny w rocznych szkołach rolniczych trwał od 15 stycznia do 15 grudnia.
7. ROCZNA SZKOŁA ROLNICZO-MECHANIZACYJNA.
W okresie reorganizacji niższego szkolnictwa rolniczego rolniczego oparciu o ustawę o rozwoju systemu oświaty i wychowania z 15.07.1961 r. w Nienadowej została powołana do życia od 1 września 1961 r. szkoła specjalistyczna pod nazwą Roczna Szkoła Rolniczo-Mechanizacyjna. Zgodnie z założeniami programowymi absolwenci zdobywali zawód rolnika- mechanizatora.
Wysoka sprawność nauczania, dobre wyniki egzaminów na prawo jazdy kat. ciągnikowej i samochodowej oraz wysokie oceny przydatności zawodowej uczniów uzyskiwane w czasie praktyk zawodowych, wskazywały na to, że szkoła rolniczo-mechanizacyjna dobrze wypełniała zadania dydaktyczno-wychowawcze, jakie przed nią postawiono. Absolwenci szkoły bardzo chętnie angażowani byli do pracy w kółkach rolniczych, POM, PGR. Instytucje te pod koniec roku szkolnego przysyłały do szkoły swoich przedstawicieli z ofertami zatrudnienia absolwentów.
Również wysoka liczba kandydatów niejednokrotnie przekraczająca liczbę miejsc, świadczyła o społecznym zapotrzebowaniu na tego typu szkołę. Do dnia 30 czerwca 1967 r. kiedy to Roczna Szkoła Rolniczo- Mechanizacyjna zakończyła działalność- ukończyło ją 297 absolwentów.
8. ZASADNICZA SZKOŁA ROLNICZA (2- letnia)
Reasumując, można powiedzieć, że w pierwszym 20- leniu działalności szkoła miała „szczęście” do ciągłej reorganizacji. W roku szkolnym 1967/68 w miejsce dotychczasowej rocznej szkoły rolniczo- mechanizacyjnej została wprowadzona zasadnicza szkoła rolnicza o 2- letnim okresie nauczania.
Wydłużenie okresu nauki do dwóch lat stworzyło możliwość lepszego przygotowania zawodowego oraz warunki do pogłębiania wykształcenia ogólnego stanowiącego podbudowę do dalszej nauki, do pracy samokształceniowej i do korzystania przez absolwentów ze źródeł i środków informacji naukowo – technicznej..
Nie bez znaczenia był fakt, że szkoła stała się drożna w systemie oświaty. Absolwenci mieli możliwość kontynuowania nauki w 3- letnich technikach.
W pierwszych latach nauki lekcje odbywały się w klasie urządzonej w dworku. W tym samym budynku mieściła się sala wykładowa dla kursów traktorzystów, pomieszczenia na pomoce naukowe, kuchnia, stołówka, podręczny magazyn żywnościowy, magazyn techniczny i świetlica. W pomieszczeniach starego internatu zorganizowano pracownię fizyko- chemiczną i biologiczną, a w oficynie pracownię gospodarstwa domowego. Mimo tego, coraz bardziej odczuwalny był brak odpowiednich pomieszczeń dydaktycznych i internatowych.
Dlatego od początku lat 60- tych, przy różnego rodzaju okazjach, konferencjach wojewódzkich, naradach, sesjach rad narodowych itp., podnoszony był przez dyrektora szkoły inż. Świętosława Bujalskiego i członków Rady Pedagogicznej – problem rozbudowy szkoły. W środowisku lokalnym również nie brakowało ludzi światłych, którzy rozumieli potrzebę rozbudowy szkoły i wspierali te zmierzania. Ten wspólny wysiłek zaowocował podjęciem decyzji przez Ministerstwo Rolnictwa w 1966 r. o budowie nowych obiektów dla zasadniczej szkoły i technikum rolniczego.
Założenia inwestycyjne Zespołu Rzeczoznawców Ministerstwo Rolnictwa zatwierdziło 14.12.1966 r., a na wiosnę w 1968 r. przystąpiono do budowy nowych obiektów.
Lokalizacja technikum w Nienadowej to awans dla tej miejscowości, możliwości kształcenia zawodowego dla okolicznej młodzieży jak również nagroda i dowód uznania za wieloletni wysiłek tych, którzy od początku lat 50- tych pracowali nad zdobyciem trwałego miejsca dla szkoły rolniczej w tym ośrodku.