Patron Szkoły

Aleksander Fredro (1793 – 1876)

Fredrowie herbu Gończa to stary, posiadający bogate i różnorodne tradycje Ród Szlachecki, wywodzący się z głębokiego średniowiecza. Najważniejsze dokładne wiadomości o Fredrach sięgają 1424 roku i związane są z Pleszowcami pod Przemyślem. Następcy tych Fredrów przez ponad trzy wieki znajdowali rozmaite stanowiska publiczne i piastowali liczne godności. Najsłynniejszy przodek Aleksandra to Andrzej Maksymilian Fredro około (1620-1679) wojewoda Podolski pisarz zwany przez współczesnych „Tacytem Polskim” i oceniany jako mąż wielkiego rozumu i nauki. Ojciec Aleksandra Jacek Fredro (1760-1828) był dziedzicem Rudek, Beńkowej Wiszni, Surochowa, Nowosiólek, Rabego Radego i Cisnej. Piastował godność  chorążego Lwowskiego. Matką Aleksandra była Marianna z Dembińskich około (1764-1806) prawnuczka słynnej poetki Elżbiety Drużbackiej. Dembińscy herbu Rawicz stanowili starą i możną szlachtę małopolską. Byli właścicielami licznych dóbr ziemskich m.in. dziedzicami Nienadowej.

Marianna i Jacek Fredrowie mieli trzy córki i sześciu synów Aleksander urodził się 20 czerwca 1793 roku w Surochowie. Najmłodsze lata spędził z rodzicami w Nienadowej, następnie w Beńkowej Wiszni, wreszcie we Lwowie, dokąd po śmierci żony w 1806 roku przeniósł się z rodziną. Jacek Fredro jako kilkunastoletni młodzieniec przystąpił ochotniczo do wojsk Księcia Józefa Poniatowskiego w 1809 roku i dosłużył się stopnia kapitana. Odbył kampanię 1812-1814 i został odznaczony złotym krzyżem VIRTUTI MILITARI i legią honorową. Po klęsce Napoleona wraca i samodzielnie gospodarzy już od 1818 roku w Jatwięgach. W tym samym czasie opublikował pierwsza z powodzeniem graną komedię : „Pan Geldhab”.

Twórczość komediowa A. Fredry nie ma sobie równych – tłumaczona na wiele języków weszła na stałe do repertuaru nie tylko Polskich teatrów. Rolę w komediach Fredrowskich stały się pamiętnymi kreacjami wielu sławnych aktorów, a badaczami jego twórczości byli i są najwybitniejsi krytycy i historycy literaccy i teatralni.

Aleksander Fredro zdobył ogromną popularność nie tylko swymi utworami. W 1929 roku powołano go w poczet członków towarzystwa nauk w Warszawie. Cztery lata później jako przedstawiciel magnatów w sejmie stanowym obejmuje w Wiedniu referat instytucji naukowych i organizuje towarzystwo kredytowe. Występuje też z wnioskiem o budowę Kolei z Bochm  przez Lwów do Brzeżan. Za tą działalność zostaje 17 listopada 1839 roku obdarzony honorowym obywatelstwem miasta Lwowa.

Zawsze niechętnie odnosił się do wszelkich poczynań o charakterze  rewolucyjnym, jednak uczestniczy w wydarzeniach Wiosny Ludów we Lwowie, a jego syn bierze udział w Powstaniu Węgierskim. On sam przyjmuje wybór na dowódcę Kampanii i Gwardii Narodowej, która w przyszłości mogła być  traktowana jako zalążek zbrojnej siły narodowej.

Aleksander Fredro prowadzi ożywioną działalność gospodarczą i publiczną, zostaje prezesem rady narodowej w Rudkach. Wiele podróżuje po Europie. We Francji nawiązuje znajomość z Polskimi emigrantami, poznaje Adama Mickiewicza, Teofila Lenartowicza, Wincentego Pola, Cypriana Kamila Norwida, Fryderyka Chopina, Henryka Kodakowskiego, Juliusza Kossaka i innych. Jest znany i ceniony tak pośród czytelników i widzów jak i ludzi nauki i sztuki.

Około 1860 roku zaliczono go do grona 300 najznakomitszych rodaków w dziejach Polski. W 1865 roku wręczono mu uroczyście specjalny medal jako „Dobrze zasłużonemu w narodzie”. W 1872 uhonorowano go członkostwem akademii umiejętności. Jego nazwisko nadano ulicy przy której mieszkał we Lwowie.

Zmarł 15 lipca 1876 roku w swym lwowskim dworku na Choraszczyźnie, a jego trumna znajduje się w rodzinnej krypcie w kościele parafialnym w Rutkach koło Lwowa.